Trong thế giới công nghệ phát triển nhanh chóng, nơi cuộc sống gắn liền với ứng dụng di động và thiết kế web đáp ứng (responsive web design), các công cụ tạo prototype UX/UI ngày càng trở nên quan trọng. Figma đã nổi lên như một giải pháp mạnh mẽ, cho phép các nhà thiết kế dễ dàng tạo mẫu và phát triển toàn bộ trang web, ứng dụng hay thậm chí các bài thuyết trình, video hoạt hình nhỏ. Với sức mạnh và khả năng phát triển vượt trội, không ngạc nhiên khi Figma vẫn giữ vững vị thế dẫn đầu so với đối thủ mã nguồn mở của nó là Penpot. Mặc dù Penpot là một lựa chọn thay thế đáng giá, nhưng Figma vẫn là lựa chọn ưu việt hơn cho thiết kế UX/UI chuyên nghiệp.
1. Không yêu cầu kỹ năng phát triển: Figma sẵn sàng để sử dụng
Figma được thiết kế như một công cụ phần mềm hoàn chỉnh, sẵn sàng để sử dụng ngay lập tức. Bạn có thể truy cập Figma trực tiếp từ trình duyệt web hoặc tải xuống ứng dụng máy tính để bàn miễn phí. Điều đáng chú ý là bạn không cần bất kỳ kỹ năng lập trình hay phát triển nào để bắt đầu sử dụng. Figma hoạt động như một ứng dụng thông thường, không gây ra tình trạng “phần mềm rác” (bloatware) và cả phiên bản trình duyệt lẫn ứng dụng đều có chức năng tương đương, đảm bảo bạn không bỏ lỡ bất kỳ tính năng nào.
Giao diện thiết kế UX/UI đơn giản trên Figma với các layer và công cụ cơ bản
Ngược lại, Penpot yêu cầu kiến thức phát triển nếu bạn muốn tự host (self-host) phần mềm, một điều mà nhiều nhà thiết kế UX/UI có thể không có, đặc biệt khi chạy trên macOS, hệ điều hành vốn thường khó khăn hơn khi sử dụng các công cụ tự host như Docker. Mặc dù Penpot cũng có thể được host thông qua các máy chủ riêng của họ, nhưng Figma vẫn mang lại trải nghiệm truy cập dễ dàng và tiện lợi hơn nhiều.
2. Sức mạnh vượt trội và cộng đồng lớn mạnh
Như với nhiều so sánh giữa phần mềm mã nguồn mở và phần mềm độc quyền, thường có một khoảng cách đáng kể về sức mạnh đằng sau dự án. Figma ra mắt công chúng vào năm 2015, được đồng sáng lập Dylan Field công bố, và nhanh chóng vượt qua các công cụ tạo prototype và UX/UI lớn khác để trở thành lựa chọn số một cho hầu hết các nhà thiết kế và phát triển web. Điều này bao gồm việc vượt mặt Photoshop và nỗ lực thất bại của Adobe với phần mềm UX/UI của họ là Adobe XD để trở thành công cụ thiết kế web hàng đầu. Ngay cả sau khi có tin đồn về việc Adobe muốn mua lại vào năm 2022 (sau đó bị hủy bỏ vào năm 2023), Figma vẫn duy trì vị thế đứng đầu trong chuỗi cung ứng các công cụ thiết kế và tạo mẫu web.
Hình ảnh thông báo ra mắt Figma từ blog của Dylan Field, minh chứng cho sự phát triển cộng đồng
So với Figma, Penpot là một công cụ mã nguồn mở dựa vào cộng đồng, ra đời vào năm 2019. Mặc dù có một cộng đồng người dùng và nhà phát triển gắn kết, nhưng nó không có sức mạnh tài chính, nguồn tài trợ hoặc kiến thức phát triển sâu rộng như Figma.
3. Trải nghiệm người dùng mượt mà hơn
Figma mang lại trải nghiệm mượt mà hơn đáng kể khi cuộn và phóng to trong các dự án lớn so với Penpot. Bạn sẽ không nhận thấy tình trạng giật lag hay các vấn đề khác ngay cả khi làm việc trên các dự án quy mô lớn, với hàng chục màn hình trong một tệp Figma duy nhất. Ngược lại, Penpot có thể gặp khó khăn ngay cả với các dự án chỉ có dưới 10 màn hình.
Giao diện dự án Figma lớn với nhiều màn hình thiết kế, thể hiện khả năng xử lý mượt mà
Figma sử dụng Web Assembly (WASM) và C++ để xây dựng phần backend của công cụ, chịu trách nhiệm xử lý tất cả các tác vụ nặng khi bạn thiết kế. Phần giao diện người dùng (frontend) của Figma chỉ đơn giản là cập nhật các thay đổi, cho phép một quy trình và trải nghiệm mượt mà, không bị gián đoạn.
4. Tính năng cộng tác nhóm mạnh mẽ hơn
Mặc dù cả Figma và Penpot đều có mức giá cạnh tranh cho tài khoản nhóm, Figma nổi trội hơn về các tính năng cộng tác. Cả hai sản phẩm đều cho phép cộng tác trong cùng một tài liệu, giúp nhiều nhà thiết kế làm việc đồng thời trên cùng một dự án.
Bảng giá các gói dịch vụ của Figma, bao gồm tùy chọn cho cá nhân và nhóm
Figma cho phép người dùng trực tiếp thêm bình luận, phản hồi hoặc câu hỏi vào bất kỳ phần nào của thiết kế. Điều này nâng khả năng cộng tác trực tiếp lên một tầm cao mới. Các tính năng bình luận và phản hồi trực tiếp này hiện chưa có sẵn trong Penpot. Ngoài ra, Figma còn vượt trội hơn Penpot nhờ tính năng lịch sử phiên bản (version history) và phân nhánh (branching) để quản lý các phiên bản thiết kế. Điều này cho phép người dùng dễ dàng quay lại các phiên bản trước đó hoặc tạo ra nhiều nhánh thiết kế khác nhau để cùng làm việc và tạo ra sản phẩm hoàn hảo.
5. Áp dụng nhiều trạng thái cho components
Trong Figma, bạn có thể áp dụng các trạng thái hoặc biến thể (variants) khác nhau cho các thành phần (components) của mình. Điều này cho phép bạn nhóm và tổ chức các component tương tự vào một vùng chứa duy nhất, đơn giản hóa thư viện component của bạn. Nhờ đó, tất cả thành viên trong nhóm Figma có thể dễ dàng tìm thấy các component và biến thể mà họ cần.
Quy trình tạo và quản lý nhiều components với các biến thể khác nhau trong Figma
Các component trong thiết kế UX/UI có thể đơn giản như hình dạng, nút, trường nhập liệu, hoặc phức tạp hơn như thẻ (cards) và menu. Khả năng áp dụng nhiều biến thể cho cùng một component giúp bạn dễ dàng tái sử dụng chúng mà không tốn thêm thời gian. Điều này không phải là một tùy chọn trong Penpot tại thời điểm hiện tại; bạn phải tạo các component mới cho mỗi biến thể cần thiết.
6. Tính năng prototyping nâng cao
Một trong những mục đích chính của Figma là tạo prototype cho các thiết kế web, ứng dụng hoặc các thiết kế kỹ thuật số khác trước khi chúng được gửi đến nhà phát triển và phát hành rộng rãi. Các tùy chọn prototyping của Figma tiên tiến hơn Penpot.
Các tùy chọn prototyping của Figma có chức năng auto-layout, tự động thích ứng với các giao diện khác nhau. Trong khi đó, Penpot cũng cung cấp khả năng thích ứng cho các thiết kế giao diện khác, nhưng việc này phải thực hiện thủ công. Tính năng auto-layout của Figma giúp tiết kiệm thời gian đáng kể. Các tùy chọn prototyping trong Figma rất phong phú và dễ dàng điều hướng. Bạn có thể chọn từ hàng chục loại màn hình phần cứng hiện có hoặc tùy chỉnh của riêng mình; bạn cũng có thể kết nối một thiết bị khác để xem prototype trực tiếp trên màn hình đích.
Tối ưu thiết kế UX/UI với các công cụ tuyệt vời của Figma
Mặc dù Penpot là lựa chọn thay thế tốt nhất cho Figma – và việc nó là mã nguồn mở cũng rất đáng hoan nghênh – Figma vẫn mang lại nhiều giá trị hơn nếu bạn đang tìm kiếm một công cụ thiết kế UX/UI và tạo prototype thực sự chuyên nghiệp. Sức mạnh, nguồn tài trợ và khả năng phát triển của Figma là điều hiển nhiên khi so sánh với đối thủ mã nguồn mở dựa vào cộng đồng như Penpot. Penpot là một công cụ mã nguồn mở tuyệt vời, và những người dùng ưu tiên mã nguồn mở chắc chắn sẽ thấy nhiều lợi ích khi sử dụng nó, nhưng nó đơn giản là chưa vượt trội hơn Figma. Ngoài các gói miễn phí, giá cho nhóm của Figma cũng có thể tối ưu hơn tùy thuộc vào quy mô nhóm của bạn, nhưng ngay cả gói miễn phí của Figma cũng rất phù hợp cho cá nhân.
Bạn nghĩ sao về các công cụ này và trải nghiệm của bạn với chúng? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn bên dưới hoặc khám phá thêm các bài viết chuyên sâu về công nghệ tại congnghetonghop.com để nâng cao kỹ năng thiết kế của bạn.
