Doom: The Dark Ages là một tựa game được mong đợi không chỉ vì là sự trở lại của thương hiệu nổi tiếng này sau nửa thập kỷ, mà còn đánh dấu sự ra mắt của engine mới nhất từ id Software: id Tech 8. Là một công ty, id Software được định nghĩa bởi cả lối chơi đặc trưng lẫn công nghệ tiên tiến của họ, và id Tech 8 một lần nữa khẳng định điều đó. Đây là một màn trình diễn đồ họa tuyệt đẹp về những gì một trải nghiệm chơi game thế hệ tiếp theo nên có, với khả năng mở rộng mạnh mẽ của công nghệ truyền tải kết cấu (texture streaming) và dò tia (ray tracing) để phù hợp với nhiều cấu hình phần cứng khác nhau.
Điều đáng kinh ngạc là id Tech 8 có thể hỗ trợ nhiều loại phần cứng đến vậy, đặc biệt khi xét đến độ phức tạp được tích hợp trong engine. Vẫn có một số vấn đề phát sinh, nhất là với các card đồ họa chỉ có 8GB VRAM. Tuy nhiên, id Tech 8 vẫn là một minh chứng xuất sắc cho công nghệ game thế hệ mới, tất cả được gói gọn trong một trong những cuộc phiêu lưu đẫm máu nhất mà id Software từng mang đến cho người chơi.
id Tech 8 Tận Dụng Tối Đa Phần Cứng Hiện Có
Khả Năng Mở Rộng Linh Hoạt của id Tech 8 với Phần Cứng (Texture Streaming)
Nhìn vào hình ảnh dưới đây. Đây là ba ảnh chụp màn hình giống hệt nhau ở độ phân giải 1080p mà không có sự hỗ trợ của công nghệ nâng cấp hình ảnh (upscaling) hay tạo khung hình (frame generation). Chúng được chụp trên ba hệ thống khác nhau: hai máy tính để bàn, một với card RTX 4060 và một với RTX 5090, cùng một chiếc Asus ROG Flow Z13 sử dụng đồ họa tích hợp thông qua chip Ryzen AI Max+ 395. Chất lượng mô hình súng ít nhiều giống nhau giữa PC dùng RTX 4060 và RTX 5090, nhưng có sự sụt giảm đáng kể về chất lượng trên Ryzen AI Max+ 395. Điều thú vị là cả ba ảnh chụp này đều được thực hiện với cùng cài đặt đồ họa.
Kết cấu súng trong game Doom The Dark Ages trên các cấu hình phần cứng khác nhau
Điều này mang lại cái nhìn sâu sắc về cách id Tech 8 hoạt động. Tương tự như Indiana Jones and the Great Circle, sử dụng phiên bản cải tiến của id Tech 7, Doom: The Dark Ages sở hữu một hệ thống truyền tải kết cấu (texture streaming) mạnh mẽ chạy ngầm. Người viết đã chơi game trên các hệ thống này tổng cộng gần 10 giờ và chưa bao giờ nhận thấy hiện tượng “pop-in” (kết cấu hoặc đối tượng xuất hiện đột ngột). Sự khác biệt về chất lượng kết cấu, bất kể cài đặt của bạn, phần lớn sẽ phụ thuộc vào khả năng của phần cứng.
id Tech 8 Điều Chỉnh Cài Đặt Đồ Họa Thông Minh
Doom: The Dark Ages không chỉ tự động giảm chất lượng cài đặt đồ họa Ultra Nightmare trên phần cứng cấp thấp hơn mà còn nâng cao chất lượng cài đặt “Low” trên phần cứng cao cấp. Bạn có thể thấy một ví dụ minh họa dưới đây. Khi thử nghiệm các preset đồ họa Low, High và Ultra Nightmare trên RTX 5090, người viết rất khó nhận ra bất kỳ sự khác biệt nào về chất lượng, ngay cả khi nhìn vào hình ảnh trên màn hình 4K 42 inch từ khoảng cách gần.
So sánh cài đặt đồ họa Low, High và Ultra Nightmare trong Doom The Dark Ages trên GPU mạnh
Mục tiêu với các phiên bản Doom trước đây, và có lẽ cả với Doom: The Dark Ages, là để trò chơi chạy ở tốc độ tối thiểu 60 khung hình/giây mà không có sự sụt giảm rõ rệt về chất lượng hình ảnh. Có nhiều cách mà id Software “che giấu” những gì đang diễn ra phía sau hậu trường, từ các môi trường nền có vẻ phức tạp nhưng ở xa đến mức bạn sẽ không bao giờ nhận thấy các mô hình chất lượng thấp, cho đến một lượng lớn hiệu ứng nhiễu hạt phim (film grain) và quang sai màu (chromatic aberration). Nhưng tất cả chúng kết hợp lại để mang đến trải nghiệm cảm giác tương tự trên các cấp độ phần cứng PC khác nhau, với những khác biệt khó nhận thấy trừ khi bạn so sánh song song.
Sự khác biệt giữa cài đặt đồ họa Low và Ultra Nightmare trên RTX 4060 trong Doom The Dark Ages
Dù vậy, vẫn có những khác biệt. Ở hình trên, bạn có thể thấy sự khác biệt giữa các preset đồ họa Low và Ultra Nightmare trên RTX 4060. Sự khác biệt chủ yếu xuất hiện ở độ sâu của hình ảnh, từ tính năng che khuất môi trường (ambient occlusion) cho đến sương mù trong chiến tranh (fog of war) lơ lửng xung quanh. Tuy nhiên, đó không phải là một bước nhảy vọt lớn về chất lượng hình ảnh khi xét rằng chúng ta đang so sánh giữa năm preset đồ họa khác nhau.
Ray Tracing Là Yêu Cầu Bắt Buộc Trong id Tech 8
Cần GPU Có Phần Cứng Ray Tracing Chuyên Dụng để Trải Nghiệm Game
Không quan trọng bạn đang chạy ở cài đặt hay độ phân giải nào, bạn cần một GPU có phần cứng dò tia (ray tracing) chuyên dụng để chơi Doom: The Dark Ages. Điều đó có nghĩa là tối thiểu phải là GPU thuộc dòng RTX 20-series hoặc RX 6000 (id Software yêu cầu tối thiểu RTX 2060 Super hoặc RX 6600). Không có tùy chọn để tắt ray tracing trong menu đồ họa, và đó là vì hệ thống chiếu sáng trong id Tech 8 dựa hoàn toàn vào công nghệ này. Bạn sẽ nhận được phản xạ dò tia (ray-traced reflections), tương tự như Doom Eternal. Nhưng bổ sung lớn là chiếu sáng toàn cục dò tia (ray-traced global illumination).
Hiệu ứng Ray Tracing thay đổi ánh sáng trên mô hình súng trong Doom The Dark Ages
Trong ảnh chụp màn hình trên, bạn có thể thấy mô hình súng trông khác biệt như thế nào chỉ sau vài bước di chuyển. Trong cả hai hình ảnh, mặt trời bị che khuất sau một tòa nhà lớn mà bạn không thể vượt qua, nhưng ánh sáng tràn (spillover light) là đủ để biến kim loại trên nòng súng từ gần như trắng tinh thành màu xám đậm. Thật không may, người viết không thể thực hiện bất kỳ so sánh song song nào giữa bật và tắt ray tracing vì không có cách nào để tắt nó trong bản thử nghiệm. Hy vọng một “cheat table” sẽ sớm ra mắt sau khi game phát hành để giải phóng console, có thể cho phép bạn tắt ray tracing. Tuy nhiên, điều này không thể thực hiện được trong thời gian thử nghiệm.
Cuối cùng, Doom: The Dark Ages sẽ hỗ trợ dò đường đầy đủ (full path tracing), tương tự như Indiana Jones and the Great Circle. Tuy nhiên, tính năng này sẽ không có sẵn khi ra mắt.
Môi Trường Rộng Lớn và Tương Tác – Lần Đầu Tiên Trong Doom
Thế Giới Chết Chóc Tràn Đầy Sức Sống
Khoảng một giờ vào Doom: The Dark Ages, người viết chạy qua một cái thùng và nhận thấy điều gì đó: nó đã đổ. Lần đầu tiên, bạn sẽ có môi trường có thể phá hủy được trong Doom: The Dark Ages. Tất nhiên, có những cái thùng và bình hoa rải rác khắp môi trường mà bạn có thể phá hủy khi chạy qua, nhưng cũng có những cấu trúc lớn hơn, từ lan can đến bàn, mà bạn sẽ xé toạc khi xông qua một lũ quỷ. Kết thúc một trận chiến mang lại cảm giác tương tự như Control, nơi bạn thở phào và ngắm nhìn sự hỗn loạn mà bạn đã gây ra cho môi trường.
Những yếu tố này cũng không biến mất trong làn khói. Trong video (được mô tả trong bài viết gốc), bạn có thể thấy một căn phòng thú vị mà người viết tình cờ gặp, chất đầy các thùng. Chắc chắn rồi, người viết đã có thể chạy vào và đánh đổ mọi thứ. Đó chính xác là loại “antics” bản năng mà người hâm mộ Doom mong đợi.
Môi trường không chỉ tương tác mà còn rất lớn. Người viết không nhận ra Doom và Doom Eternal đã “có hướng dẫn” đến mức nào cho đến khi nhảy vào Doom: The Dark Ages. Một trong những nhiệm vụ đầu tiên trong game, “Siege I”, đưa bạn đến một chiến trường rộng lớn với nhiều đấu trường mà bạn cần phải vượt qua. Bạn sẽ chiến đấu với hàng trăm con quỷ trên cánh đồng rộng lớn, với hàng chục con trên màn hình cùng lúc, và người viết không thể nhớ bất kỳ cấp độ nào trong Doom hoặc Doom Eternal có thể đạt được quy mô như vậy.
Thách Thức Hiệu Năng: Nghẽn CPU, Giới Hạn VRAM và Vai Trò của Frame Generation
Những Điểm Nghẽn CPU và Giới Hạn VRAM Cần Lưu Ý
id Tech 8 thực sự ấn tượng, nhưng Doom: The Dark Ages không hoàn toàn không có vấn đề. Người viết xếp hiện tượng nghẽn CPU (CPU bottlenecks), giới hạn VRAM, và tạo khung hình (frame generation) vào một hạng mục ở đây vì chúng liên quan mật thiết với nhau. Đầu tiên là hiện tượng nghẽn. Trên cả hệ thống RTX 5090 và RTX 4060, người viết đều gặp phải tình trạng nghẽn CPU nhẹ. Điều này rất dễ thấy trực tiếp trong lớp phủ hiệu suất có sẵn trong game, bạn có thể thấy trong ảnh chụp màn hình dưới đây. Thời gian khung hình (frame time) của CPU cao hơn một chút so với GPU; đó là dấu hiệu của việc bạn bị nghẽn CPU. Điều này xảy ra mặc dù người viết đang chạy trên Ryzen 9 9950X ở độ phân giải 1080p với cài đặt đồ họa Ultra Nightmare và không bật upscaling.
Biểu đồ hiệu suất game Doom The Dark Ages cho thấy CPU bottleneck trên RTX 4060
Điều này vẫn đúng ngay cả ở độ phân giải 4K với RTX 5090. Trong một cảnh khác, thời gian khung hình cho CPU vẫn cao hơn GPU. Một lần nữa, người viết đang chạy ở cài đặt đồ họa Ultra Nightmare không bật upscaling, và thậm chí đã tăng kích thước bộ nhớ kết cấu (texture pool size) lên tối đa. Về cơ bản, người viết đã gây áp lực tối đa lên GPU để loại bỏ nghẽn CPU, nhưng nó vẫn tồn tại. Mặc dù đây không phải là một điểm nghẽn nghiêm trọng, nhưng vẫn có một phần hiệu suất của GPU bị giới hạn bởi CPU. Người viết cũng đang sử dụng hai CPU cao cấp ở đây. Bạn có thể gặp vấn đề với các chip cấp thấp hơn.
Frame Generation – Giải Pháp Cứu Cánh Cho Hiệu Năng
May mắn thay, có một cách dễ dàng để khắc phục nghẽn CPU trong Doom: The Dark Ages, đó là công nghệ tạo khung hình (frame generation). Cả DLSS Frame Generation và FSR 3 đều có sẵn, cả hai đều giảm đáng kể mức sử dụng CPU của bạn. Ngay cả khi chạy ở độ phân giải 4K với DLAA trên RTX 5090, người viết vẫn phải dùng đến DLSS Frame Generation. Đây là cách duy nhất để đẩy hiệu suất lên ba chữ số, vì việc giảm cài đặt đồ họa hoặc bật DLSS Super Resolution chỉ làm cho nghẽn CPU trở nên trầm trọng hơn.
So sánh hiệu suất game Doom The Dark Ages với và không có Frame Generation trên RTX 4060
Và cuối cùng là vấn đề VRAM. Ở hình trên, bạn có thể thấy lớp phủ hiệu suất với RTX 4060 ở 1080p khi bật và tắt DLSS Frame Generation. Việc bật tính năng này đã tiêu thụ thêm 500MB VRAM đáng kể, đây là một vấn đề khi GPU 8GB này đã bị bão hòa hoàn toàn bởi trò chơi. Cách duy nhất người viết có thể giảm VRAM yêu cầu là hạ cài đặt đồ họa xuống Low và đặt texture pool về cài đặt tối thiểu, và đó là trước khi tính đến lượng VRAM tăng thêm từ frame generation.
Tin xấu là bạn sẽ cần phải cân bằng cài đặt của Doom: The Dark Ages nếu bạn đang sử dụng card đồ họa 8GB. Tin tốt là trò chơi vẫn chạy được trên card đồ họa 8GB. Không giống như Indiana Jones and the Great Circle, nơi yêu cầu truyền tải kết cấu sẽ “nghiền nát” các GPU 8GB ở cài đặt đồ họa cao hơn, người viết vẫn có thể có một trải nghiệm hoàn toàn chơi được ở Ultra Nightmare với RTX 4060. Mặc dù đó không phải là trải nghiệm lý tưởng, nhưng nó không hoàn toàn sụp đổ.
Doom: The Dark Ages là một trải nghiệm thế hệ tiếp theo, và nó có thể gây áp lực lên phần cứng của bạn. Nhưng xét đến những gì đang diễn ra trong trò chơi này, đó thực sự là một kỳ quan công nghệ. id Software luôn nổi tiếng với việc thúc đẩy giới hạn kỹ thuật, và The Dark Ages đã làm chính xác điều đó. Đây là một trò chơi tràn ngập công nghệ mà những người đam mê như chúng tôi có thể say mê tìm hiểu, nhưng công nghệ đó không bao giờ cản trở một trò chơi hoạt động mượt mà.
Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn với engine id Tech 8 và Doom: The Dark Ages trong phần bình luận bên dưới nhé!
