Tôi may mắn được lớn lên trong thế hệ game tuyệt vời nhất, thế hệ thứ sáu. Khi thế giới chuyển mình từ DOS và NES sang PlayStation và Xbox, chiếc PC là cách duy nhất để tôi khám phá và chơi game, nhờ vào các tạp chí công nghệ và đĩa CD demo của họ. Điều tôi thực sự nhớ về thời kỳ đó – ngoài tuổi trẻ vô tư – là trải nghiệm chơi game đơn giản đến mức nào. Bạn chỉ cần cắm băng hoặc đĩa CD vào, và hy vọng bố mẹ không nhớ rằng đã quá giờ đi ngủ của bạn rồi.
Chắc chắn, game đã phát triển và các tựa game thế hệ mới đã làm cho “game” trở nên lớn hơn, hoành tráng hơn, nhưng “chơi game” vẫn mang lại cảm giác thú vị hơn rất nhiều thời bấy giờ. Thỉnh thoảng, tôi không khỏi nhìn lại cái thời mà mình biết ít hơn rất nhiều về game và công nghệ so với bây giờ, nhưng lại hạnh phúc vô cùng.
Tuyển tập các trò chơi MS-DOS kinh điển, tái hiện thời hoàng kim của game trên nền tảng này
5 Yếu Tố “Phức Tạp Hóa” Trải Nghiệm Chơi Game Ngày Nay
1. Khung Hình Trên Giây (FPS) Đánh Mất Niềm Vui Chơi Game Thuần Túy
Ngày xưa, FPS đối với tôi chỉ đơn giản là viết tắt của “first-person shooter” (game bắn súng góc nhìn thứ nhất). Tôi còn cảm thấy thật ngầu khi biết nó có nghĩa là một trò chơi mà bạn không nhìn thấy nhân vật của mình – Beachhead 2002, Call of Juarez, Doom và Wolfenstein 3D là những “FPS” duy nhất mà tôi biết. Nhanh chóng một thập kỷ trôi qua, và giờ đây, điều duy nhất mọi người quan tâm là “frames per second” (khung hình trên giây). Đó là lúc tôi phải nói lời tạm biệt với sự vô tư không biết đến “vấn đề hiệu suất.”
Giờ đây, tôi ngồi với các lớp phủ hiệu suất trên màn hình, tự hỏi liệu 58 FPS có chấp nhận được không hay tôi nên tuyệt vọng vì tôi chỉ đạt được 90 FPS thay vì ba chữ số mà tôi đã bỏ tiền ra mua màn hình. Cái từng cảm thấy mượt mà giờ đây buộc phải mượt mà. Tôi không thể tận hưởng một vụ nổ đẹp mắt hay một cảnh cắt cảnh chuyển tiếp mà không theo dõi xem tốc độ khung hình có bị giảm không. Tôi từng chơi các tựa game độc quyền của Sony trên PS3 và PS4 đời đầu mà không hề biết FPS là gì – và tôi đã có những khoảng thời gian tuyệt vời.
Sau đó, tôi chuyển sang PC, và chỉ như thế, tôi không thể tận hưởng bất cứ điều gì dưới 60 FPS. FPS là thuật ngữ đầu tiên khiến tôi cảm thấy mình phải trở thành một kỹ thuật viên chỉ để chơi game. Và một khi công tắc đó đã bật, không có đường quay lại.
Một bộ PC gaming hiện đại với màn hình hiển thị game Cyberpunk 2077 và hai tay cầm game tựa vào vỏ case
2. Nỗi Lo Nhiệt Độ CPU và GPU: Từ Game Thủ Thành “Chuyên Gia Phần Cứng”
Tôi từng nghĩ nhiệt độ chỉ dành cho thời tiết. Giờ đây, chúng là lý do để tôi hoảng loạn giữa trận chiến với boss. Nhiệt độ GPU, nhiệt độ CPU, nhiệt độ junction – đột nhiên tôi trở thành một nhà trị liệu phần cứng bán thời gian, thì thầm những lời khẳng định với dàn máy của mình để nó không bị tan chảy. Không phải vì tôi đã tiếc tiền mua tản nhiệt, mà vì giờ đây tôi biết có một con số mà nhiệt độ của tôi không được vượt quá, dựa trên số tiền tôi đã chi. Tôi không thể cứ không nhìn và tận hưởng trò chơi sao?
HWiNFO luôn nằm trên thanh tác vụ của tôi, ngay cạnh Steam. Không phải vì tôi muốn nó ở đó, mà vì tôi cần biết liệu PC của mình có “chạy nóng” không. Và vì một lý do nào đó, nhiệt độ chỉ giảm một cách kỳ diệu khi tôi bắt đầu theo dõi chúng – như thể nó biết mình đang bị theo dõi vậy.
Ngày xưa, một chiếc console hoặc chạy được game hoặc không. Nó tạo ra tiếng ồn? Thì sao chứ? PS4 có thể hoạt động như một động cơ phản lực, và nó vẫn chạy God of War một cách hoàn hảo. Chẳng ai nói cho tôi về keo tản nhiệt hay căn chỉnh bơm nước như thể tôi đang xây dựng một lò phản ứng hạt nhân. Tôi không cần biết những thứ này. Tôi chỉ muốn chơi game. Giờ đây, nếu CPU của tôi đạt 85°C, tôi sẽ ôm ngực. Tôi nhớ sự vô tư. Nó đơn giản hơn – và mát mẻ hơn.
Hệ thống quạt tản nhiệt AiO Maingear MG-1 Legendary, cho thấy hiệu quả làm mát trong các bộ PC gaming
3. Tối Ưu Cài Đặt Đồ Họa Giết Chết Niềm Vui “Cắm Và Chơi”
Trong một thời gian dài, cài đặt đồ họa thậm chí không phải là một khái niệm đối với tôi. Tôi chỉ biết ơn khi một trò chơi chạy được. Đó mới là tiêu chí thực sự – không phải Ultra so với Low, mà là “Game này có khởi động được không hay sẽ crash ngay khi tôi nhấn Play?” Hầu hết các trò chơi tôi lớn lên đều là hàng nhái, các bản port không ổn định, hoặc đơn giản là tối ưu kém. Nếu chúng khởi chạy và tôi có thể điều khiển nhân vật, thế là quá đủ. Tốc độ khung hình? Ai quan tâm? Bóng đổ? Thậm chí còn không biết có thể tắt chúng đi.
Nhưng ngày nay? Ôi trời. Tôi đã chìm sâu vào các lỗ hổng tối ưu hóa trước cả khi tôi nhấn New Game. Mỗi bản phát hành đều là một sự kiện – đầu tiên Digital Foundry tung ra hướng dẫn cài đặt của họ, sau đó là hàng giờ tôi thử nghiệm sự kết hợp nào mang lại cho tôi sự pha trộn tốt nhất giữa độ sắc nét, ổn định và “sức khỏe” nhiệt độ. Nó giống như lắp ráp đồ nội thất IKEA mà không có hướng dẫn và luôn lo sợ bị giật lag. Thành thật mà nói, điều duy nhất tôi thực sự nhớ từ việc chỉ có PS4 là sự đơn giản – tôi nhét đĩa vào, và cài đặt duy nhất tôi chỉnh sửa là bật phụ đề, thế là xong. Không DLSS, không FSR, không giới hạn truyền tải texture. Chỉ có tôi, tay cầm của tôi, và một trò chơi chạy theo cách đáng lẽ ra nó phải chạy. Tôi không biết mình đã dễ dàng như thế nào.
Card đồ họa Nvidia GeForce RTX 4070 Super Founders Edition với cổng nguồn nhìn từ góc cạnh, biểu tượng của hiệu suất đồ họa cao
4. Giao Dịch Nhỏ (Microtransactions) Biến Game Thành Trung Tâm Mua Sắm
Tôi nhớ khi ý tưởng mở khóa một thứ gì đó trong game thật sự thú vị. Bạn làm điều gì đó hay ho, đạt được một cột mốc, hoặc chỉ đơn giản là cày cuốc, và bùm – một bộ trang phục, vũ khí hoặc màn chơi mới xuất hiện như một món quà bất ngờ. Nhưng giờ đây? Điều duy nhất xuất hiện là một tab cửa hàng. Trang phục không còn được kiếm, chúng được mua. Sự tiến bộ không còn mang tính cá nhân, nó được định giá. Và điều tồi tệ nhất? Nó hiệu quả. Tôi đã chi tiền thật cho những thứ ảo nhiều lần hơn tôi muốn thừa nhận.
Khoảnh khắc tôi thực sự nhận ra các giao dịch nhỏ đã bóp nghẹt tôi là khi tôi dành một giờ tranh luận xem một skin battle pass thẩm mỹ có “đáng giá” hay không. Không tốt chút nào. Đó không phải là cuộc trò chuyện mà tôi nên có với chính mình lúc 2 giờ sáng. Tôi nhớ khi loại tiền tệ duy nhất tôi cần trong game là sự kiên nhẫn, không phải tiền xu cao cấp. Chúng ta đã đi một chặng đường dài, nhưng tôi sẽ nói dối nếu không thừa nhận mình nhớ những ngày mà hoàn thành cấp độ khó nhất của game mang lại cho bạn một phần thưởng, chứ không phải một lời nhắc nhở ghé thăm cửa hàng.
Theo ý kiến của tôi, giao dịch nhỏ tốt duy nhất mà tôi từng thực hiện là mua Battle Pass Fortnite vào năm 2017 cho Mùa 3. Nó đã tự chi trả cho mình kể từ đó.
Một bộ PC gaming được trang trí với cây giả, lá cây và tranh treo tường, tạo không gian chơi game ấm cúng và thẩm mỹ
5. Chơi Game Thay Vì Nghiên Cứu “Meta”: Nỗi Nhớ Về Sự Khám Phá Cá Nhân
Đã có một thời gian tôi chỉ đơn thuần chơi game. Thua một vòng? Tôi sẽ thử lại, làm tốt hơn, thông minh hơn. Tôi không cần phải tìm hiểu về các bảng xếp hạng cấp độ (tier list) hay cách xây dựng vũ khí (weapon builds). Tôi chỉ chơi. Nó thô ráp, lộn xộn và cực kỳ bổ ích. Nhưng giờ đây, nếu tôi muốn cạnh tranh dù chỉ một chút, tôi phải nghiên cứu bảng tính, ghi chú vá lỗi và các chủ đề trên Reddit. Điều gì đã xảy ra với niềm vui tự mình tìm ra mọi thứ?
“Meta” đã khiến tôi cảm thấy như chỉ có một cách “đúng” để chiến thắng – và tệ hơn, nếu tôi không làm theo, tôi đang lãng phí thời gian của mình. Mọi trò chơi bây giờ đều là một phòng thí nghiệm. Tôi đang kiểm tra xem bản dựng của mình có sự phối hợp (synergy) không. Tôi tự hỏi liệu khẩu súng tôi thích có còn khả dụng sau bản nerf mới nhất không. Thật mệt mỏi. Và điều trớ trêu là tôi từng yêu thích thử thách trở nên giỏi hơn. Giờ đây, tôi chỉ học cách sao chép cách chơi tốt hơn.
Một cảnh quay lại trường trung học được tái tạo trong Fortnite, thể hiện sự sáng tạo trong môi trường game
Kết Luận: Càng Biết Nhiều, Càng Ít Tận Hưởng Niềm Vui Chơi Game
Thực tế, tôi nhận ra rằng tôi đang tiếc nuối tuổi thơ cũng như tiếc nuối những khoảng thời gian “đơn giản” hơn – khi mọi thứ xoay quanh những thế giới chúng ta đắm chìm vào, chứ không phải những bảng tính mà chúng ta xây dựng xung quanh chúng. Đâu đó trên hành trình, nó đã ngừng là “cắm và chơi,” và bắt đầu trở thành “chuẩn bị và cầu nguyện.”
Tôi hiểu – kiến thức là sức mạnh. Và tất nhiên tôi muốn có phần cứng mới nhất và tốt nhất, và tôi sẽ tiếp tục dành hàng giờ để lo lắng về khung hình và nhiệt độ, nhưng tôi không thể không cảm thấy rằng càng biết nhiều, tôi càng ít chơi một cách thuần túy. Và có lẽ, chỉ có lẽ, tôi đã tốt hơn nếu không biết tất cả những điều này ngay từ đầu. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về sự thay đổi của trải nghiệm chơi game hiện tại nhé!
